Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział w Katowicach

zaprasza na konwersatorium na którym:

prof. dr hab. Wiktor Zipper

wygłosi wykład w języku polskim pt.

Przyszłość energetyki jądrowej?

W obecnej sytuacji geopolitycznej do rozwiązania problemu energetycznego nie wystarczą jedynie odnawialne źródła energii, bez czystej energii jądrowej.
Pomimo ogromnego rozwoju odnawialnych źródeł energii, energetykę jądrową na świecie w najbliższych latach czeka renesans. Konieczność zastąpienia kopalnych źródeł energii: węgla, ropy i gazu, wymagać będzie zwiększonego wysiłku w poszukiwaniu nowych, tańszych rozwiązań również w energetyce jądrowej. Na wykładzie przedstawię nowe, ale już zaawansowane rozwiązania w energetyce jądrowej w obszarze rozszczepienia jak i fuzji.

Konwersatorium odbędzie hybrydowo dnia 09.06.2022 r. o godz. 16⁰⁰ w Katowicach – w sali 227 (Rady Wydziału).
Do transmisji w Teams można się będzie łączyć od godz. 15:30.

Link do konwersatorium: MS Teams.
Dostęp możliwy jest również przez przeglądarkę (np. Edge(Win), Safari(Mac)) i „Poczekalnię”. Prosimy o podawanie imienia i nazwiska.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział w Katowicach

zaprasza na konwersatorium na którym:

dr hab. Andrzej Ptok

z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie

wygłosi wykład w języku polskim pt.

Chiralne fonony, czyli o atomach krążących po orbitach

Sieć plastra miodu oraz sieć kagome wykazują nietypowe własności elektronowe. Jest to związane z pojawieniem się dodatkowego stopnia swobody (tzw. valley quantum number) lub dokładnie płaskiego pasma w strukturze elektronowej. Połączenie obu typu sieci w związkach typu CoSn, prowadzi nie tylko do topologicznych własności elektronowych, ale również do powstania chiralnych fononów [1]. Poprzednie badania wykazały, ze tego typu fonony mogą być realizowane we wspomnianych dwuwymiarowych sieciach heksagonalnych (plaster miodu lub kagome) [2,3]. W przypadku związków typu CoSn z symetrią P6/mmm, sieć kagome formowana przez atomy „Co” dekorowana jest jednym atomem „Sn”. Tak powstała sieci trójkątna atomów z rożnymi masami, uniemożliwia realizacje fononów chiralnych w płaszczyźnie podsieci kagome. W przeciwieństwie do tego, dwa atomy „Sn” formują idealna sieć plastra miodu — w tym przypadku chiralne fonony są realizowane. Po za tym przykładem, przedstawione zostaną realizacje chiralnych fononów w innych materiałach.

[1] „Chiral phonons in honeycomb sublattice of layered CoSn-like compounds”, A. Ptok, A. Kobiałka, M. Sternik, J. Łażewski, P. T. Jochym, A. M. Oleś, S. Stankov, and P. Piekarz, Phys. Rev. B 104, 054305 (2021).
[2] L. Zhang and Q. Niu, Phys. Rev. Lett. 115, 115502 (2015)
[3] H. Chen, W. Wu, S. A. Yang, X. Li, and L. Zhang, Phys. Rev. B 100, 094303 (2019)

Konwersatorium odbędzie stacjonarnie dnia 21.04.2022 r. o godz. 16⁰⁰ w Katowicach – Aula Kopernika. Jeżeli będą problemy przeniesiemy się do sali 227.
Do transmisji w Teams można się będzie łączyć od godz. 15:30.

Link do konwersatorium: MS Teams.
Dostęp możliwy jest również przez przeglądarkę (np. Edge(Win), Safari(Mac)) i „Poczekalnię”. Prosimy o podawanie imienia i nazwiska.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział w Katowicach

zaprasza na konwersatorium na którym:

prof. Johann Rafelski

Professor of Physics, University of Arizona

wygłosi wykład w języku polskim pt.

Szczególna Teoria Względności/MODERN SPECIAL RELATIVITY

Szczególna Teoria Względności (STW) jest podstawą współczesnej fizyki. Nasze rozumienie STW przeżywa współcześnie renesans i STW jako dyscyplina szybko się rozwija. Badamy na przykład zjawiska związane ze zderzeniami i przyspieszaniem relatywistycznych ciężkich jonów oraz granicę silnych pól elektromagnetycznych. Efekty takich badań mogą być wykorzystane do przyspieszania cząstek przy użyciu silnych laserów.
Nie tracąc z oczu „starego” sposobu nauczania STW (ca. 1905), stoimy przed wyzwaniem związanym z rozwojem nowych pokoleń fizyków. W ramach wykładu zostanie zaprezentowane czym jest (i czym nie jest) Szczególna Teoria Względności, gdzie obecnie znajduje zastosowania, i w jaki sposób powinna być prezentowana. Podstawą tego wykładu będzie obszerna i nowoczesna prezentacja:
https://link.springer.com/book/9783030543518 „MODERN SPECIAL RELATIVITY”

Abstract in English:
The Special Theory of Relativity (SR) is the basis of modern physics. Our understanding of SR is experiencing a renaissance, and SR as a discipline is evolving rapidly. For example, we study the collision and acceleration phenomena of relativistic heavy ions, reaching the limits of strong electromagnetic forces. These new insights can be used to advance new particle acceleration methods using powerful lasers. Without losing sight of the „old” SR (ca. 1905), we face the challenge of sharing these modern insights with the new generations of physicists. The lecture will present what the Special Theory of Relativity is (and what it is not), where it is currently applied and how it should be presented. The basis of this lecture will be a comprehensive modern presentation:
https://link.springer.com/book/9783030543518 „MODERN SPECIAL RELATIVITY”

Więcej o prelegencie:
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Johann_Rafelski
2. http://www.physics.arizona.edu/~rafelski/
3. https://w3.physics.arizona.edu/people/johann-rafelski

Konwersatorium odbędzie stacjonarnie dnia 07.04.2022 r. o godz. 16⁰⁰ w sali 213 (Aula Kopernika) na ul. Bankowej 14.
Do transmisji w Teams można się będzie łączyć od godz. 15:30.

Link do slajdów z konwersatorium: pdf.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział w Katowicach

zaprasza na konwersatorium na którym:

dr inż. Krzysztof Petelczyc

z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej

wygłosi wykład pt.

Zasłużył na Nobla? Pomysły Mieczysława Wolfkego wyprzedzające jego epokę

Mieczysław Wolfke, polski fizyk urodzony w 1883 roku w Łasku już od dzieciństwa wykazywał niezwykłe zainteresowanie nauką i techniką oraz predyspozycje do niespotykanej wyobraźni i intuicji. W wieku 13 lat opracował pomysł napędu odrzutowego, a cztery lata później opatentował telektroskop bez drutów – prototyp telewizji bezprzewodowej opartej na zmodyfikowanej tarczy Nipkowa. W czasie realizacji doktoratu dotyczącego teorii Ernsta Abbego opanował teorię dyfrakcji, co już w 1920 roku pozwoliło mu zapostulować możliwość obrazowania dwustopniowego poprzez zapis widma przestrzennego obrazu i jego odtworzenie za pomocą promieniowania o innej długości fali. Jego praca, kluczowa dla techniki holograficznej, o ponad 20 lat wyprzedziła poczynione niezależnie odkrycie Dennisa Gabora odznaczonego za nie w 1971 roku Nagroda Nobla. W latach 1913-1921 Wolfke uczestniczył w próbach interpretacji na teorii kwantowej podejmowanych z Zurychu (Albert Einstein, Max von Laue, Erwin Schroedinger) postulując przypisanie modom energetycznym wnęki ciała doskonale czarnego interpretację fotonów wielokrotnych (molekuł światła). W latach 1924-1927 współpracował z Laboratorium w Lejdzie, gdzie zapostulował metodę zestalenia helu pod ciśnieniem i odkrył ciekły hel II, pierwszą na świecie ciecz kwantową. Wolfke przez całe życie zajmował się problemami bliskimi osiągnięciom nagradzanym Nagrodą Nobla. Niestety sam takiego wyróżnienia nie dożył umierając nagle w 1947 roku.

Konwersatorium odbędzie dnia 24.03.2022 r. o godz. 16⁰⁰. Seminarium planowane jest w formie hybrydowej w Katowicach, ul. Bankowa 14, sala 213 (Aula Kopernika).
Możliwe, że przejdziemy tylko na formę zdalną.
Do transmisji w Teams można się będzie łączyć od godz. 15:30.

Link do konwersatorium: MS Teams.
Dostęp możliwy jest również przez przeglądarkę (np. Edge(Win), Safari(Mac)) i „Poczekalnię”. Prosimy o podawanie imienia i nazwiska.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział w Katowicach

zaprasza na konwersatorium na którym:

dr inż. Piotr Ślęczkowski

z Instytutu Chemii UŚ

wygłosi wykład pt.

Reagujące na bodźce materiały organiczne do zastosowań w fotonice i optoelektronice

Półprzewodniki organiczne na dobre zagościły w naszych domach (i kieszeniach) jako materiały używane w postaci cienkich warstw w organicznych diodach elektroluminescencyjnych (ang. organic light-emitting diodes, OLEDs). Praktycznie nieograniczona możliwość modyfikacji struktury chemicznej cząsteczek organicznych pozwala na kontrolę ich właściwości optycznych i elektrycznych, osiągnięcie której prowadzić będzie w najbliższym czasie do powstania i rozwoju nowych technologii fotonicznych.
W pierwszej części wystąpienia omówione zostaną materiały ciekłokrystaliczne, które od kilku dekad pozostają obiektem szeroko zakrojonych badań ze względu na możliwość modulacji ich struktury przy pomocy bodźców zewnętrznych, takich jak temperatura czy pole elektryczne. Chiralne nematyki to podgrupa ciekłych kryształów charakteryzująca się helikalną strukturą oraz specyficznymi własnościami optycznymi, w tym selektywnym odbiciem światła spolaryzowanego kołowo [1]. Przedstawione zostaną wyniki badań kropli ciekłych kryształów domieszkowanych chirooptycznymi motorami molekularnymi, których struktura molekularna może być przełączana za pomocą promieniowania UV [2]. Zaprezentowana zostanie możliwość optycznego sterowania skokiem helisy, co dowodzi, że krople chiralnych nematyków mogą być doskonałą platformą do wytwarzania laserów 3D z możliwością strojenia długości fali akcji laserowej [3].
Druga część wystąpienia dotyczyć będzie stosunkowo nowej grupy materiałów, jakimi są organiczne polimery supramolekularne, które w przeciwieństwie do polimerów kowalencyjnych tworzą stabilne struktury bazując na oddziaływaniach niekonwalencyjnych (wiązania wodorowe, oddziaływania van der Waalsa,…). Przedstawione w komunikacie związki chemiczne, triamidotrifenyleny (TTA), tworzą jednowymiarowe struktury o helikalnej topologii [4], która może okazać się korzystna z punktu widzenia przewodzenia nośników ładunku wzdłuż włókien polimerowych.

[1] I. Musevic, Liq. Cryst. 2014, 41, 418-429.
[2] A. Bosco, et al. J. Am. Chem. Soc. 2008, 130, 14615-14624.
[3] P. Ślęczkowski, Y. Zhou, S. Iamsaard, J. J. de Pablo, N. Katsonis, E. Lacaze, Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2018, 115, 4334-4339.
[4] M. L. Ślęczkowski, M. F. J. Mabesoone, P. Ślęczkowski, A. R. A. Palmans, E. W. Meijer, Nat. Chem. 2021, 13, 200-207.

Konwersatorium odbędzie się w formie zdalnej dnia 24.02.2022 r. o godz. 16⁰⁰. Seminarium odbędzie się tylko w formie zdalnej.
Łączyć można się od godz. 15:30.

Link do konwersatorium: MS Teams.
Dostęp możliwy jest również przez przeglądarkę (np. Edge(Win), Safari(Mac)) i „Poczekalnię”. Prosimy o podawanie imienia i nazwiska.

PTF o/Katowice serdecznie zaprasza do udziału w Dniu Otwartym IF 15 marca 2021.
Szczegółowy harmonogram znajduje się na stronie Instytutu Fizyki.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

oraz

Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego Uniwersytetu Śląskiego

zapraszaja na wykłady i panel dyskusyjny:

Rok Fizyki 2020

Szczegóły: https://us.edu.pl/instytut/ifiz/rok-fizyki-2020/

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

    prof.  Seweryn Kowalski

Prodziekan ds. badań naukowych i współpracy z zagranicą

Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ

Wygłosi wykład:

Władca pierścieni, czyli po co nam duże laboratoria fizyki jądrowej i cząstek elementarnych

W ramach wykładu zaprezentowane zostanie największe na świecie laboratorium fizyki jądrowej i cząstek elementarnych – CERN.
Przedstawiony będzie szeroki zakres problemów fizycznych możliwych do rozwiązania właśnie z wykorzystaniem dużych laboratoriów fizyki jądrowej i cząstek elementarnych.
Przybliżone będą takie pojęcia, jak detektor, wiązka, zderzacz, tarcza. Ponadto na przykładzie eksperymentu NA61/SHINE opisane zostaną możliwości współpracy i wykorzystania eksperymentów fizyki wysokich energii z innymi dużymi eksperymentami badającymi np. zjawiska astrofizyczne.

Konwersatorium odbędzie się dnia 22.10.2020 r. o godz. 16⁰⁰
z wykorzystaniem platformy on-line Teams (wejście od 15.30 do 16.00)

Link do spotkania: link.

Uwaga: Link w Teams może wymagać odświeżenia po poprzednich sesjach. Tytuł spotkania, który wyświetli się po wejściu na Teams powinien brzmieć „Seminarium PTF – prof. S. Kowalski”. Sposób otwierania linku zależy od systemu operacyjnego i przeglądarki (można doinstalować aplikację lub przeglądać z poziomu przeglądarki – na przykład MS Edge lub Google Chrome). Limit osób w sesji: 250.

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

    prof.  Tadeusz Lesiak

Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk

Wygłosi wykład:

„Nieracjonalna użyteczność fizyki dla społeczeństwa”

Fizyka jest jednym z głównych motorów rozwoju gospodarki. Twierdzenie to zostanie uzasadnione w szczególności poprzez przedstawienie wybranych przykładów z europejskiej fizyki cząstek
elementarnych. W tym kontekście zwrócę przede wszystkim uwagę na znaczenie rozwoju technologii akceleratorów i detektorów fizyki cząstek elementarnych. Podane zostaną również ilościowe miary ekonomiczne „użyteczności” wyżej wymienionych dziedzin nauki.
Zagadnienie to jest szczególnie na czasie i dyskutowane wśród fizyków oraz w mediach po decyzji ogłoszonej w ostatnim miesiącu w CERN-ie na temat europejskiej strategii fizyki cząstek i priorytecie budowy następcy akceleratora LHC.

Konwersatorium odbędzie się dnia 23.07.2020 r. o godz. 16⁰⁰
z wykorzystaniem platformy on-line Teams (wejście od 15.30 do 16.00)

PDF z seminarium: link

Uwaga: Link w Teams może wymagać odświeżenia po poprzednich sesjach, aktualny link w Teams otwiera się jako „Semianrium prof. Lesiak”. Sposób otwierania linku zależy od systemu operacyjnego i przeglądarki (można doinstalować aplikację lub przeglądać z poziomu przeglądarki – na przykład MS Edge lub Google Chrome). Limit osób w sesji: 250.

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

    prof.  Andrzej Ślebarski

Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ

Wygłosi wykład:

Ciecze kwantowe z silnie skorelowanymi elektronami

Zadajmy sobie pytanie: czym charakteryzuje się gazowy stan skupienia i czy gaz można skroplić? Każdy odpowie zadowalająco na te pytania. No więc dalej; czy elektrony „swobodne” w metalu są gazem i czy te elektrony można „skroplić”? Obawiam się, że mogą pojawić się kłopoty z odpowiedzią. Jeżeli odpowiemy twierdząco, to pojawiają się dalsze komplikacje, szczególnie w sytuacji, kiedy współcześnie działające układy elektroniczne oparte są na elementach o rozmiarach nanometra. Jeżeli podstawą teorii pasmowej jest periodyczność struktury metalu, a fundamentem periodyczności jest duża liczba atomów budujących sieć metalu, to jaka jest najmniejsza ich ilość, by ciągle jeszcze mówić o periodyczności sieci, tym samym o strukturze pasmowej? Czy dychotomia elektronu, związana z przejściem układu ze stanu metalicznego do stanu izolatora (wyjaśnienie zjawiska nagrodzono Noblem) jest przemianą fazową? W jakim stopniu o stanie izolatora decyduje w metalu oddziaływanie elektrostatyczne pomiędzy elektronami? No właśnie, uzasadnię występowanie stanu takich „skroplonych” elektronów, które oddziałują pomiędzy sobą siłami kulombowskimi. Takie elektrostatyczne oddziaływanie pomiędzy nimi definiuje stan korelacji w materii, a w efekcie skorelowanych oddziaływań, elektrony przypominają ciecz – tym razem kwantową. Materia w stanie skorelowanym jest od 2 dekad intensywnie badana i odkrywana od nowa. Zjawisko zwykle „widoczne” jest w bardzo niskich temperaturach około 1 Kelwina, dlatego wymaga do badań laboratoria zaopatrzone w ciecze kriogeniczne. Takim laboratorium – unikalnym i drogim, dysponujemy.

Konwersatorium odbędzie się dnia 25.06.2020 r. o godz. 16⁰⁰
z wykorzystaniem platformy on-line Teams (wejście od 15.30 do 16.00)

Link do spotkania, kliknij: TUTAJ

Sposób otwierania linku zależy od systemu operacyjnego i przeglądarki (można doinstalować aplikację lub przeglądać z poziomu przeglądarki – preferowana przez Teams Google Chrome).

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!