Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki
zaprasza na konwersatorium na którym:
prof. dr hab. Marek Biesiada
Zakład Astrofizyki i Kosmologii, Instytut Fizyki, Uniwersytet Śląski
Laureat Nagrody Naukowej PTF im. Wojciecha Rubinowicza w 2018 roku za nowatorskie badania dotyczące soczewek grawitacyjnych i zwartych radioźródeł jako nowych narzędzi kosmologii i fizyki fundamentalnej.
Wygłosi wykład:
Triumf Einsteina w królestwie
słabych pól
Ogólna Teoria Względności (OTW) jest słusznie uważana za jeden z największych (jeśli nie największy) triumfów ludzkiego umysłu. Powodem takiego przekonania jest fakt, iż OTW nie powstała jako błyskotliwe wyjaśnienie nagromadzonych faktów doświadczalnych, lecz jako konstrukcja czystego umysłu. Wręcz przeciwnie, należało długo jeszcze zaczekać zanim OTW stała się przedmiotem precyzyjnych testów doświadczalnych. Po części stało się tak dlatego, że obszar rzeczywistości, w którym żyjemy, a nawet przeważająca część zjawisk w skali kosmicznej – odległe są od reżimu silnie zakrzywionych czasoprzestrzeni, w którym OTW objawiłaby się w całej okazałości.
Tym niemniej, to właśnie w królestwie słabych pól grawitacyjnych OTW odniosła pierwsze triumfy w pomiarze ugięcia światła w pobliżu brzegu Słońca. W maju bieżącego roku upłynie sto lat od słynnej ekspedycji Sir Artura Eddingtona, podczas której wykonano ten pomiar. Efekt zakrzywienia światła przez masywne ciała dał początek teorii soczewek grawitacyjnych, która obecnie przerodziła się w dynamicznie rozwijającą się dziedzinę astronomii obserwacyjnej. O obecnym stanie teorii soczewek grawitacyjnych opowiem w swym wystąpieniu.
Kolejnym zjawiskiem, występującym w królestwie słabych pól grawitacyjnych są fale grawitacyjne. Przewidziane teoretycznie przez Einsteina, fale grawitacyjne, są generowane przez gwałtowne zjawiska w reżimie bardzo silnych pól grawitacyjnych.
Natomiast docierają do nas jako ulotne, mikroskopijne „zmarszczki” czasoprzestrzeni. Toteż ich bezpośrednia, laboratoryjna detekcja stała się możliwa dopiero obecnie przy użyciu zaawansowanych technologii. Opowiem także, jakie
korzyści moglibyśmy uzyskać, gdyby udało się nam zaobserwować soczewkowane sygnały fal grawitacyjnych.
Link do wykładu: pdf
Konwersatorium odbędzie się dnia 24.01.2019 r. o godz. 1600
w Sali nr 227 Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14
SERDECZNIE ZAPRASZAMY!